Ông trùm chuối Việt: ‘Tôi khởi nghiệp tới 25 lần!’ 

Khách hàng Nhật tiếp thị chuối Việt Nam tới người tiêu dùng nước này bằng bức tranh “độc, lạ”: Con bò, đống phân, cây chuối và nải chuối vàng gắn thương hiệu Việt Nam.

Tự nhận mình là một nông dân tâm huyết với nông nghiệp, ông Võ Quan Huy, Giám đốc Công ty TNHH Huy Long An, người được mệnh danh là “ông trùm chuối” Việt Nam (VN) đã chia sẻ với Pháp Luật TP.HCM về hành trình khởi nghiệp 40 năm đầy gian nan trước khi đưa những trái chuối xuất khẩu sang thị trường khó tính Nhật Bản (NB), Hàn Quốc (HQ).

Người Nhật góp phần tạo khác biệt cho chuối VN

. Phóng viên: Đang bận rộn với những đơn hàng chuối xuất khẩu nhưng mới đây lại thấy ông đi bán thịt bò, rồi lập hội quán Huy Long An nuôi bò theo công nghệ NB. Không rõ kế hoạch năm nay của ông ra sao?

+ Ông Võ Quan Huy: Tôi đang tìm đầu ra cho đàn bò trong trang trại và cũng là để tìm đầu ra bền vững cho cây chuối. Việc tìm đầu ra cho sản phẩm thịt bò đang rất khó khăn, dù biết có thể thất bại nhưng muốn chuối xuất khẩu tiếp tục phát triển thì phải… giữ đàn bò.

Hội quán thành lập để tăng giá trị của sản phẩm thịt bò, để người tiêu dùng tiếp cận, nhận biết được miếng thịt bò đạt chuẩn, ngon là ra sao. Tuy nhiên, hội quán hiện cũng chưa hoạt động hiệu quả, miếng thịt cung cấp đạt chuẩn nhưng các đầu bếp tại các nhà hàng, khách sạn lại chưa chế biến ưng ý để làm thực khách hài lòng. Sắp tới, tôi cùng các đơn vị đối tác sẽ bàn bạc lại để phát triển thị trường cho sản phẩm này.

. Vì sao việc giữ đàn bò lại quan trọng với trái chuối xuất khẩu đến vậy, thưa ông?

+ Hiện trang trại của chúng tôi cung cấp ra thị trường mỗi năm khoảng 5.000-10.000 con bò, lợi nhuận không nhiều. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn phải duy trì một năm xuất bán khoảng 5.000 con bò thì mới đủ phân để trồng trọt. Bởi sản phẩm chuối của chúng tôi xuất khẩu sang Nhật, HQ cạnh tranh được là nhờ chứng nhận… sử dụng phân bò.

Do đó, nếu trang trại chuối thiếu con bò sẽ mất đi hình ảnh sản xuất hữu cơ, quy trình trồng chuối mất đi một mắt xích quan trọng kiểu như hệ thống vườn, ao, chuồng. Và khách hàng NB không thích điều này.

Chính khách hàng Nhật đã khai thác, phát hiện đưa hình ảnh con bò gắn liền với cây chuối tới người tiêu dùng. Họ tiếp thị tới người tiêu dùng tại Nhật bằng cách vẽ ra bức tranh vòng lặp lại: Con bò thải ra đống phân, phân bón cho cây chuối, nải chuối chín vàng gắn thương hiệu Fohla của công ty tôi vào bán ra thị trường; còn cây chuối lại làm thức ăn cho con bò.

Cũng chính khách hàng Nhật tạo ra sự khác biệt cho sản phẩm chuối VN. Thực tế có nhiều trang trại trồng chuối xuất khẩu nhưng dường như chưa có chỗ nào có vòng lặp con bò - cây chuối.

Vua chuối Võ Quan Huy: Đôi lúc mình vẫn quen làm theo kiểu nông dân, chưa quản lý chuyên nghiệp khi DN phát triển với quy mô lớn. Ảnh: QUANG HUY

Chấp nhận mạo hiểm

. Có người bảo ông rất mạo hiểm khi đầu tư trồng chuối xuất khẩu, nhất là trong bối cảnh sản phẩm này rất bấp bênh, có lúc chín rục không ai mua, phải đổ cho bò ăn?

+ Có lẽ cũng là cái duyên thôi! Trước khi trồng chuối, tôi nuôi tôm bán cho các nhà máy chế biến xuất khẩu, tiếp xúc nhiều với các khách hàng NB, hiểu rõ cách làm ăn đàng hoàng của đối tượng khách hàng này.

Hơn nữa tôi tìm hiểu thấy NB có nhu cầu nhập khẩu chuối rất lớn, mỗi năm nước này nhập tới hơn 1,2 triệu tấn chuối nên đề cập chuyện cung cấp loại trái cây này cho các khách hàng NB. Qua nhiều lần khởi nghiệp nông nghiệp gặp không ít sóng gió nhưng tôi vẫn quyết định mạo hiểm trồng chuối xuất khẩu cho các thị trường khó tính.

. Như vậy rõ ràng để trái chuối vào được thị trường Nhật không đơn giản?

+ Để xuất khẩu sang các nước này, với khoảng 8.000 tấn chuối cung cấp ra thị trường mỗi năm của chúng tôi buộc phải đạt hàng trăm tiêu chí từ đất, nước, phân bón, quy trình trồng, thu hoạch, sơ chế, bảo quản, chất lượng… NB có hơn 200 tiêu chí, HQ hơn 170 tiêu chí, tính ra cây chuối phải đạt tới 300 tiêu chí sau khi trừ những tiêu chí giống nhau.

May mắn là chúng tôi đã nỗ lực đáp ứng được những tiêu chí khắt khe này. Bởi thế đến nay thị trường NB ổn định, chiếm 40% sản lượng chuối xuất khẩu của doanh nghiệp (DN), xếp sau là HQ, Trung Quốc.

Khách hàng NB rất uy tín, họ đưa cho DN kế hoạch mua hàng một năm, lượng hàng mua từng tháng một. Ngược lại, phía DN đã cam kết thì phải thực hiện nếu không vi phạm hợp đồng, phía đối tác NB sẽ phạt thẳng tay.

Ví dụ, phía DN cam kết tháng này cung cấp năm container hàng nhưng chỉ được bốn container thì sẽ bị phạt tính theo giá trị một container hàng mà DN thiếu.

Với cái chất nông dân như ông tự nhận là “ăn sâu vào con người của mình”, ông có cảm thấy gặp khó khăn trong vai trò doanh nhân?

Quá tải vì vốn tính nông dân

+ Đúng là tôi bị quá tải. Bởi đôi lúc mình vẫn quen làm theo kiểu nông dân, không hệ thống được, quản lý chuyên nghiệp được khi DN phát triển với quy mô lớn. Để bù đắp vào khiếm khuyết này, hiện chúng tôi đang đào tạo một lớp kỹ sư trẻ, tuy nhiên vẫn rất khó khăn. Lý do là họ thiếu kinh nghiệm thực tế nhiều quá, lại nữa làm nông nghiệp rất cực, nếu thiếu ý chí sẽ khó.

Ví dụ, nhìn cái cây bị bệnh có thể thiếu nước, thiếu phân nhưng mình cần trị ngay, phải bứt rứt khi thấy cây mình trồng đang bị bệnh. Chứ mình bỏ bê, không quan tâm, đợi cây lụi thì cứu sao được, khi đó chết cả vườn.

. Chắc ông gặp không ít lần thất bại trong làm nông nghiệp?

+ Cách đây khoảng 40 năm, tôi khởi nghiệp với cây mía, trồng gia công cho các nhà máy mía đường. Vốn trong tay là một chiếc máy cày và vài công đất, còn tiền giống, phân… nhà máy chịu nhưng chỉ lấy công làm lời, không được nhiều. Sau khi trồng mía thất bại, tôi tiếp tục chuyển sang trồng các loại cây khác như ớt, dưa hấu, rồi cây kiểng, tôm…

Tính ra tôi khởi nghiệp tới khoảng 25 lần thay đổi cây, con để tồn tại và phát triển.

Gần đây, trước cơ hội của các hiệp định thương mại tự do, tôi tự đánh giá lại xem mình mạnh gì, yếu gì để phát triển thị trường. Hiện tại, tôi chọn chủ lực cây chuối, thứ hai là con tôm.

. Xin cảm ơn ông

Theo Quang Huy

Pháp luật Tp Hồ Chí Minh

“Vua xoài” Việt Nam: Khát vọng đưa xoài sạch vươn xa thế giới

Xoài Cao Lãnh nhận chứng nhận tiêu chuẩn sản xuất sạch toàn cầu

Vừa qua, UBND huyện Cao Lãnh (Đồng Tháp) đã chính thức giới thiệu thương hiệu xoài Cao Lãnh, đồng thời đón nhận giấy chứng nhận tiêu chuẩn Global GAP và giấy chứng nhận nhãn hiệu tập thể xoài Cao Lãnh từ Cục Sở hữu Trí tuệ.

Chúng tôi đến Cao Lãnh với sự tò mò về câu nói ca dân gian: “Xoài nào ngon bằng xoài Cao Lãnh. Gái nào bảnh bằng gái Nha Mân”.

Đúng như câu nói này khi đến đây được thưởng thức hương vị của những trái xoài đặc sản mang nhãn hiệu Xoài Cao Lãnh và được người dân nơi đây chia sẻ về những vất vả của người dân, chúng tôi cảm nhận rõ và được vui chung niềm tự hào đó. 

Với việc trồng xoài theo tiêu chuẩn Global G.A.P, cho năng suất khoảng 10 tấn/ha, trong đó có từ 8 – 9 tấn đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, xoài Cao Lãnh đã được xuất khẩu đi nhiều nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, New-Zealand…

Được biết, huyện Cao Lãnh là một trong những địa phương đứng đầu cả nước về diện tích trồng xoài với hơn 4.000 ha, trong tổng số 5.598 ha diện tích cây ăn trái trên toàn huyện. Trong đó, loại xoài được trồng nhiều nhất là xoài cát Chu và xoài cát Hòa Lộc với sản lượng ước tính khoảng 30.000 tấn/năm.

Với việc trồng xoài theo tiêu chuẩn Global G.A.P, cho năng suất khoảng 10 tấn/ha, trong đó có từ 8 – 9 tấn đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, xoài Cao Lãnh đã được xuất khẩu đi nhiều nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, New-Zealand…
Ông Huỳnh Thanh Bá, người được mệnh danh là “Vua Xoài” ở Việt Nam – người đầu tiên đưa mô hình canh tác xoài sạch này vào Mỹ Xương từ năm 2010 tới nay, cho biết, xoài Cao Lãnh không chỉ là một loại hoa quả bổ dưỡng mà còn có thể ngăn ngừa bệnh ung thư, tốt cho mắt, điều trị bệnh tiểu đường,…

Người trồng xoài thu hàng trăm triệu đồng/năm

Ông Bá chia sẻ: Ban đầu, mọi người nghĩ ông viển vông khi muốn đưa xoài Cao Lãnh vươn ra với thế giới, nhưng ông đã cố gắng thay đổi suy nghĩ của bà con nơi đây bằng việc đi giao lưu học hỏi tại các trung tâm khuyến nông, đi giao lưu học hỏi cách trồng xoài sạch tại Thái Lan..., nhận ra ưu thế về xoài Việt Nam, sau đó truyền đạt lại cho người dân ở vùng đất Mỹ Xương để đưa vào sản xuất. 
“Thay đổi thói quen của nông dân từ chỗ phó mặc tự nhiên hoặc trông cậy vào phun thuốc hóa học là cả một thách thức. Họ lại không có tiền để đầu tư vào các qui trình sản xuất, phải ghi lại từng diễn biến của gốc xoài, phải bọc trái cây từ khi còn nhỏ để trái xoài được ngon mà không cần phun thuốc.

Tất cả đều cần tiền, bà con không có tiền, ban quản lý cũng chưa có tiền.... phải nói với mọi người rằng, cứ yên tâm có nhiều xoài tiến vua đi, người dân sẽ trả tiền cho bà con cao hơn” – ông Bá tâm sự.

Sau rất nhiều vất vả, ngày 18/7/ 2012 vừa qua, thương hiệu xoài Cao Lãnh đã nhận được chứng nhận tiêu chuẩn xoài sạch Global G.A.P. 

Đặc biệt, ngày 12/12/12, thương hiệu Xoài Cao Lãnh được công nhận và ra mắt chính thức là thương hiệu quốc gia. 

“Mấy tháng nay xoài đang hút hàng, bên phía đối tác cứ hối thúc, mặc dù rất cố gắng thu mua nhưng vẫn không đủ hàng để xuất đi” – không giấu nổi niềm vui khôn tả xiết, ông Bá khoe. 

Hình ảnh ông chủ nhiệm HTX chạy đôn chạy đáo lo việc buôn bán khiến bà con nông dân cảm thấy yên tâm và tự hào hơn bao giờ hết!.

Cách đây không lâu, khi HTX này chưa hình thành, người nông dân vẫn phải “tự bơi” với sản phẩm xoài mình làm ra. Còn bây giờ, toàn bộ số xoài đã được bao tiêu chỉ chờ ngày hái xuống là xuất ngoại.

Ông Bá cho biết, HTX Xoài Mỹ Xương vừa ký hợp đồng với Công ty Sanatra của Nhật để cung ứng đều đặn từ 5 đến 10 tấn xoài mỗi tuần, trong thời gian 5 đến 7 tháng/năm. Đây được xem là niềm vui của người trồng xoài Cao Lãnh, nơi bà con làm vườn đang tập trung chuyển hướng sản xuất theo hướng GlobalGap, VietGap để cung ứng cho những thị trường khó tính, đòi hỏi chất lượng sản phẩm cao.

Mỗi năm, người nông dân Cao Lãnh có thể thu hàng trăm triệu đồng từ xoài. (Ảnh: Internet)

Anh Võ Hữu Hiền, một nông dân ở xã Mỹ Xương, huyện Cao Lãnh có 1,5 ha xoài (300 gốc), trong đó chỉ có 100 gốc xoài cát Hòa Lộc, còn lại là giống cát Chu, cho hay: “Trồng theo tiêu chuẩn GlobalGap, tôi có thể giảm 50% số lần phun xịt thuốc. Ngoài ra, do áp dụng kỹ thuật bao trái, không bị côn trùng gây hại, nên trái xoài rất đẹp, bán giá cao. Với người nông dân tụi tui, mừng nhất là sản phẩm có đầu ra ổn định”. 

Mong rằng những người nông dân trên toàn quốc có thể học hỏi sự quyết tâm của người dân nơi đây để có thể đưa những loại sản phẩm trái cây ở Việt Nam vươn xa ra ngoài thế giới. 

ANH TÚ - giaoduc.net.vn